EBIDAT - Die Burgendatenbank

Eine Initiative der Deutschen Burgenvereinigung Menu

Amerongen

Geschichte:

Hendrik en Diederik Borre waren in 1286 de eerste bezitters van kasteel Amerongen. Het huis hielden ze in leen van de graaf van Holland, de voorburcht daarentegen was een leen van de heren van Abcoude (later Gaesbeek geheten). De heer van Gaesbeek deed in 1458 afstand van zijn rechten op de voorburcht ten behoeve van Anton, bastaard van Bourgondië. Deze droeg zijn rechten als leenheer in 1472 over aan de bisschop en de drie Staten van Utrecht. Het huis was dus in 1286 van de familie Borre, die zich Borre van Amerongen gingen noemen. Zij bleven in bezit van het kasteel tot 1440. Zes jaar eerder, in 1434 had Gerrit van Culemborgh, echtgenoot van Beerte van Amerongen, het kasteel aan Gijsbert van Nijenrode verpand, met recht van lossing. Filips van Bourgondië, graaf van Holland bekrachtigde de transactie, maar pas nadat Beerte en haar zoon Elias in 1440 afstand hadden gedaan van hun rechten. In 1459 droeg Gijsbert van Nijenrode Amerongen over aan Everwijn van Culemborgh, oom van Gerrit. Gerrit was toen al sinds 1441 bezig gebruik te maken van zijn recht van lossing, maar pas in 1469 had hij zowel het huis als de voorburcht weer in handen. Twee jaar later droeg hij Amerongen over aan Willem van Swieten. Het huis behield Willem maar tot 1477, en zijn zoon de voorburcht tot 1482. De volgende bezitter was Gijsbert van Hemert. Everwijn van Culemborgh leefde echter ook nog steeds, en wilde eveneens zijn rechten op kasteel Amerongen doen gelden. De twist tussen de familie Van Hemert en Van Culemborgh duurde verschillende generaties. Pas in 1557 werd Amerongen met instemming van beide partijen verkocht aan Goert van Reede van Saesveld. Hij was getrouwd met Geertruid van Nijenrode, erfdochter van het naastgelegen Zuilenstein. Amerongen en Zuilenstein kwamen hierdoor in handen van dezelfde familie. Amerongen bleef bezit van de familie Van Reede tot 1844. In dat jaar stierf de laatste mannelijke Van Reede. Amerongen werd door zijn dochter, Elisabeth Mary Child Villiers, in 1879 overgedragen aan haar neef Godard John George Carel graaf van Aldenburg Bentinck. Zijn erfgenamen droegen Amerongen in 1977 over aan de Stichting Utrechtse Kastelen, waarna het opengesteld werd voor publiek. Sinds 1982 is Amerongen het bezit van de Stichting Kasteel Amerongen.

Als erste Besitzer der Burg Amerongen sind im Jahre 1286 Hendrik und Diederik Borre bekannt. Burg Amerongen war ein Lehnsgut des Grafen von Holland, während die Vorburg dagegen ein Lehnsgut der Herren von Abcoude war (später von Gaasbeek genannt). Der Herr von Gaasbeek übertrug seine Rechte als Lehnsherr an Anton, ein Bastardsohn aus dem Hause von Bourgondië. Dieser übertug 1472 seine Rechte an den Bischoff von Utrecht.
Die Familie Borre bewohnten Burg Amerongen bis 1440. Im Jahre 1459 übertrug Gijsbert von Nijenrode Amerongen an Everwijn von Culemborgh. Seitdem gab es verschiedene finanzielle und familiäre Probleme. Im Jahre 1557 wurde Amerongen an Goert von Reede von Saesveld verkauft. Er war verheiratet mit Geertruid von Nijenrode, der ältestenTochter des nahegelegen adligen Gutes Zuilenstein. Amerongen und Zuilenstein waren somit Eigentum derselbe Familie. Burg Amerongen blieb Eigentum der Familie von Reede bis 1844. In diesem Jahr starb der letzte männliche Erbe der von Reede. Amerongen wurde von seiner Tochter, Elisabeth Mary Child Villiers, im Jahre 1879 an ihren Neffen Godard John George Carel Graf von Aldenburg Bentinck übertragen. Seine Erben haben die Burg Amerongen im Jahre 1977 an die Stiftung Utrechtse Kastelen verschenkt. Anschließend wurde Amerongen für das Publikum geöffnet. Seit 1982 ist die Stiftung Kasteel Amerongen Eigentümerin der Burg.

Bauentwicklung:

Kasteel Amerongen is gesticht in 1286 door Hendrik en Diederik Borre. Zij bouwden het buitendijks, in de uiterwaarden van de Nederrijn. Het kasteel kreeg het in de loop van de tijd zwaar te verduren. In 1420 en 1427 werd het huis Amerongen tweemaal grotendeels verwoest. In 1432 en 1437 werden grote herstelwerkzaamheden uitgevoerd. Op een tekening van Roelant Roghman is te zien hoe het kasteel er in de eerste helft van de 17e eeuw uit zag. Het was een complex van gebouwen op een omgracht terrein. De gebouwen stamden uit verschillende tijden en waren gegroepeerd rond een kleine binnenplaats. Op de zuidwesthoek stond een toren die vermoedelijk uit de middeleeuwen stamde. Aan beide zijden van de toren stond een langwerpig huis met trapgevels. In 1673 werd het kasteel door de Fransen opnieuw verwoest. Godard Adriaan van Reede en zijn echtgenote Margaretha Turnor lieten een heel nieuw kasteel bouwen. Alleen de zuidwest-toren stond er nog en sommige fundamenten konden opnieuw gebruikt worden. Aan de noordzijde werden de lagere bouwdelen vervangen door een bouwdeel dat overeenkomsten vertoonde met het bouwdeel aan de zuidzijde. Het huis kreeg daardoor een meer symmetrische, vrijwel vierkante vorm. Op de voorburcht was alles verdwenen. Er werden stallen en twee hoekpaviljoens neergezet. Sinds de herbouw van 1674-1680 is het huis niet veel meer veranderd.

Burg Amerongen wurde in 1286 von Hendrik und Diederik Borre gestiftet. Die beiden Brüder erbauten sie damals am Rande eines Teiches im Niederungsbereich des Flusses Nederrijn. In den Jahren 1420 und 1427 wurde die Burg zweimal fast ganz zerstört. Von 1432 bis 1437 baute man die Burg wieder auf. Eine Zeichnung des Künstlers Roelant Roghman zeigt, wie die Burg in der ersten Hälfte des 17. Jahrhunderts aussah. Umgeben war sie von einem Graben. Die unterschiedlichen Bauteile der Burg entstammen unterschiedlichen Zeitphasen. An der südwestlichen Ecke stand vermutlich ein Turm aus dem Mittelalter. An beiden Seiten dieses Turmes befand sich ein rechteckiges Haus mit Treppengiebeln. Im Jahre 1673 wurde Burg Amerongen von den Franzosen zerstört.
Godard Adriaan von Reede und seiner Frau Margaretha Turnor ließen sich ein ganz neues Haus erbauen. Dabei wurden der südwestliche Turm sowie einige Fundamente in den Neubau eingefügt. Das Haus bekam eine neue, symmetrische, fast quadratische Form. Im Bereich der Vorburg war nach dem Angriff der Franzosen alles zerstört. Hier errichtete man einen Pferdestall und zwei Pavillions an den Ecken des Vorburggeländes. Seit der Erbauung 1674-1680 ist das Gebäude nicht wesentlich verändert worden.

Baubeschreibung:

Op een 17e eeuwse tekening van Roelant Roghman is te zien hoe het kasteel er in de eerste helft van de 17e eeuw uit zag. Het was een complex van gebouwen op een omgracht terrein. De gebouwen stamden uit verschillende tijden en waren gegroepeerd rond een kleine binnenplaats. Op de zuidwesthoek stond een middeleeuwse toren. Aan beide zijden van de toren stond een langwerpig huis met trapgevels. In 1673 werd het kasteel door de Fransen verwoest en werd er een nieuw kasteel gebouwd. Alleen de zuidwest-toren stond er nog en sommige fundamenten konden opnieuw gebruikt worden. Aan de noordzijde werden de lagere bouwdelen vervangen door een bouwdeel dat overeenkomsten vertoonde met het bouwdeel aan de zuidzijde. Het huis kreeg daardoor een meer symmetrische, vrijwel vierkante vorm. Op de voorburcht was alles verdwenen. Er werden stallen en twee hoekpaviljoens neergezet. Sinds de herbouw van 1674-1680 is het huis niet veel meer veranderd.